Nguồn máy tính – Những điều cần biết về thiết bị này

Máy tính hiện nay đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết và hiểu rõ về nguồn máy tính – một phần quan trọng trong việc cung cấp điện cho hệ thống máy tính. Để có thể sử dụng máy tính hiệu quả và bảo vệ thiết bị của mình, điều quan trọng đầu tiên là cần phải hiểu rõ về nguồn máy tính. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu về nguồn máy tính những điều cần biết nhé!

Nguồn máy tính là gì?

Nguồn máy tính (hay còn được gọi là Power Supply Unit – PSU) là thiết bị điện tử cung cấp năng lượng điện cho các linh kiện bên trong máy tính như bo mạch chủ, CPU, card đồ họa, ổ cứng, ổ đĩa, và các phần khác của máy tính. Nguồn máy tính có nhiệm vụ chuyển đổi điện áp từ ổ cắm điện nhà ra các điện áp và dòng điện cần thiết để cung cấp cho các linh kiện bên trong máy tính hoạt động một cách ổn định và an toàn.

Một nguồn máy tính tốt sẽ giúp máy tính hoạt động ổn định và tránh được các sự cố về điện, giảm thiểu nguy cơ hư hỏng các linh kiện bên trong máy tính. Do đó, khi lựa chọn nguồn máy tính, người dùng cần phải tìm hiểu kỹ về thông số kỹ thuật, thương hiệu, độ ổn định, và chất lượng sản phẩm để đảm bảo chọn được một nguồn máy tính tốt và đáp ứng nhu cầu sử dụng của mình.

Xem thêm: Hoá ra đây là cách hacker tấn công vào máy tính của bạn thông qua màn hình chính

Tầm quan trọng của bộ nguồn máy tính với thiết bị của bạn

Bộ nguồn máy tính là một phần quan trọng của hệ thống máy tính và có vai trò đảm bảo sự hoạt động ổn định của các linh kiện bên trong. Một bộ nguồn tốt sẽ cung cấp dòng điện ổn định, giảm thiểu sự giật và giúp bảo vệ các linh kiện khỏi bị hư hỏng do điện áp không ổn định.

Nguồn máy tính thuộc loại nguồn phi tuyến, khác với nguồn tuyến tính về cấu tạo và đặc tính điện học. Trong nguồn tuyến tính, việc điều chỉnh điện áp đầu ra phụ thuộc chặt chẽ vào điện áp đầu vào, thông qua việc điều chỉnh số vòng cuộn của biến áp. Còn trong nguồn máy tính, đặc tính điện học của các linh kiện bên trong được thiết kế để tạo ra một dòng điện DC ổn định và ít bị ảnh hưởng bởi điện áp đầu vào.

Điều này là rất quan trọng, bởi vì một nguồn máy tính không ổn định có thể gây ra sự cố cho hệ thống hoặc gây hư hỏng cho các linh kiện bên trong. Vì vậy, khi chọn nguồn máy tính, cần lưu ý các thông số như điện áp đầu ra ổn định, hiệu suất chuyển đổi, và đặc biệt là các tính năng bảo vệ an toàn như bảo vệ quá tải, quá nhiệt, và quá áp.

Nếu bạn sử dụng một bộ nguồn kém chất lượng hoặc không đáp ứng đủ nhu cầu của hệ thống, bạn sẽ gặp phải các vấn đề như máy tính khởi động chậm, khởi động lại đột ngột hoặc thiết bị phần cứng không hoạt động ổn định.

Bên cạnh đó, bộ nguồn máy tính cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường. Một bộ nguồn tốt sẽ sử dụng năng lượng hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu tiêu thụ điện năng và giảm thiểu khí thải carbon trong quá trình sử dụng.

Vì thế, để bảo vệ hệ thống máy tính của bạn và đảm bảo hoạt động ổn định và hiệu quả, hãy chọn một bộ nguồn máy tính tốt, đáp ứng đủ nhu cầu của hệ thống và có chất lượng đảm bảo.

Cấu tạo của bộ nguồn máy tính

Chúng tôi xin cung cấp đến các bạn thông tin về cấu tạo của bộ nguồn máy tính mà có thể bạn đang tìm hiểu, mời bạn tham khảo dưới đây:

Xem thêm: Các giải pháp làm mát máy tính trong ngày hè nhanh chóng, hiệu quả

Biến áp (Transformer)

Biến áp là một thiết bị được sử dụng để chuyển đổi điện áp từ một mức cao hơn sang một mức thấp hơn, hoặc ngược lại, để đảm bảo rằng các linh kiện điện tử bên trong có thể hoạt động ổn định và an toàn. Biến áp thường được sử dụng trong các thiết bị điện tử, trong hệ thống điện công nghiệp và trong hệ thống truyền tải điện.

Bộ chỉnh lưu (Rectifier)

Bộ chỉnh lưu là một thiết bị được sử dụng để chuyển đổi điện áp xoay chiều sang một điện áp mức độ cụ thể và hướng nhất định, được sử dụng để cung cấp nguồn điện cho các bộ phận như ổ cắm điện, đèn, motor, điều khiển tần số,… Bộ chỉnh lưu thường được sử dụng trong các thiết bị điện tử, trong các hệ thống điện công nghiệp và trong các hệ thống điện gia đình.

Bộ lọc nhiễu (Noise Filter)

Bộ lọc nhiễu là một thiết bị được sử dụng để loại bỏ hoặc giảm thiểu các nhiễu không mong muốn trong mạch điện, giúp tăng tính ổn định và an toàn cho các bộ phận điện tử. Nhiễu có thể là các tín hiệu xung, tạp âm hoặc nhiễu từ các thiết bị điện khác. Bộ lọc nhiễu thường được sử dụng trong các thiết bị điện tử, trong hệ thống điện công nghiệp và trong hệ thống điện gia đình để đảm bảo rằng các thiết bị điện tử hoạt động ổn định và không bị ảnh hưởng bởi các nhiễu không mong muốn.

Bộ ổn áp (UPS – Uninterruptible Power Supply)

UPS là một thiết bị được sử dụng để cung cấp nguồn điện ổn định cho các thiết bị điện tử, bao gồm cả máy tính, khi có sự cố trong nguồn điện hoặc khi điện lưới chịu tải quá nặng. Khi một sự cố xảy ra, UPS sẽ tự động chuyển nguồn điện từ nguồn điện lưới sang nguồn điện được lưu trữ trước đó trong pin hoặc trong bộ lưu điện của UPS, giúp giảm thiểu nguy cơ mất dữ liệu và hỏng hóc thiết bị.

Bộ bảo vệ (Circuit Breaker hoặc MCB – Miniature Circuit Breaker) 

Bộ bảo vệ là một thiết bị được sử dụng để ngắt mạch điện tự động khi có sự cố xảy ra trong mạch điện. Nó giống như một cầu dao hoặc contactor nhưng có thể tự động ngắt mạch khi một sự cố xảy ra, giúp bảo vệ thiết bị khỏi các vấn đề như quá tải, ngắn mạch, chập điện, và lệch pha. Bộ bảo vệ thường được sử dụng trong các mạch điện gia đình và công nghiệp, và cũng được tích hợp vào các thiết bị điện tử như máy tính để bảo vệ chúng khỏi các sự cố điện.

Bộ nguồn máy tính hoạt động như thế nào?

Bộ nguồn có một số thành phần quan trọng như transformer (biến áp), rectifier (bộ chỉnh lưu), các linh kiện điện tử như transistor, điốt, tụ điện, cuộn cảm… Với các linh kiện này, bộ nguồn có thể cung cấp năng lượng cho các bộ phận của máy tính và đảm bảo chất lượng của nguồn điện đầu ra.

Điện áp đầu vào của bộ nguồn máy tính được chuyển đổi thành điện áp DC và được cung cấp cho các bộ phận bên trong máy tính. Bộ nguồn máy tính bao gồm các thành phần như biến áp xung, bộ chỉnh lưu, bộ lọc nhiễu và mạch điều khiển. Điều khiển độ rộng xung PWM giúp điều chỉnh tần số và độ rộng xung để điều chỉnh điện áp đầu ra của nguồn máy tính.

Các giá trị nguồn ra của bộ nguồn máy tính thường bao gồm +12V, -12V, +5V, +3,3V, và mỗi giá trị này được cung cấp cho các thành phần bên trong máy tính khác nhau. Ví dụ, +12V thường được sử dụng để cung cấp cho các thiết bị như ổ đĩa cứng và các card mở rộng, trong khi +5V và +3,3V được sử dụng để cung cấp cho các chip điện tử và bộ nhớ. Bộ nguồn máy tính cũng thường được thiết kế để có khả năng bảo vệ các bộ phận khác nhau của máy tính khỏi các sự cố điện áp như quá tải và ngắn mạch.

Những điều cần biết khi sử dụng bộ nguồn máy tính

Để sử dụng bộ nguồn máy tính, các thiết bị cần được kết nối với nhau bằng cách cắm các jack cắm vào. Điều này bao gồm các thiết bị như bo mạch chủ, CPU, card đồ họa, ổ cứng, ổ quang và ổ đĩa mềm (nếu có). Các dây trên nguồn máy tính được quy ước như sau:

• Dây màu đen được gọi là GND và có điện áp 0V.
• Dây màu cam có mức điện áp là +3,3V.
• Dây màu đỏ có mức điện áp là +5V.
• Dây màu vàng có mức điện áp là +12V.
• Dây màu xanh Blue có mức điện áp là -12V.
• Dây màu xanh Green được sử dụng để kích hoạt nguồn. Nếu nguồn không hoạt động, ta có thể kiểm tra sự hoạt động của nguồn bằng cách nối chung chân xanh Green với chân GND. Nếu nguồn tốt, quạt sẽ quay. Đây là một mẹo nhỏ để kiểm tra sự hoạt động của nguồn trước khi lắp vào máy tính.
• Dây màu tím là dây điện áp 5Vsb (5V dự trữ): Dây này luôn có điện bắt đầu từ khi nguồn cắm nguồn máy tính với điện lưới sinh hoạt. Bạn cũng có thể kiểm tra sự hoạt động của nguồn bằng cách đo điện áp chênh lệch giữa dây màu tím và dây màu đen bằng voltmeter. Nếu đồng hồ chỉ 5V, điều đó nghĩa là nguồn hoạt động bình thường.
• Ngoài các dây đã đề cập, bộ nguồn máy tính còn có thể sử dụng một số dây dẫn khác để mở rộng các đường cấp điện áp, chẳng hạn như các đường +12V2 (đường 12V độc lập thứ hai); +12V3 (đường 12V độc lập thứ ba), và có thể được sử dụng với các viền màu khác nhau như vàng viền trắng, vàng viền đen (tùy thuộc vào hãng sản xuất).

Những điều cần chú ý khi sử dụng bộ nguồn máy tính

Khi sử dụng bộ nguồn máy tính, cần chú ý đến một số điểm sau đây:

• Chọn bộ nguồn phù hợp: Bộ nguồn phải đáp ứng được nhu cầu cấp điện cho toàn bộ các linh kiện trong máy tính, và phù hợp với yêu cầu về hiệu năng, ổn định và độ bền.
• Sử dụng các jack cắm chính hãng: Không nên sử dụng các jack cắm kém chất lượng hoặc không phù hợp, vì nó có thể gây ra các sự cố về điện, hỏng các linh kiện trong máy tính.
• Điều chỉnh quạt và nhiệt độ: Bộ nguồn máy tính thường đi kèm với quạt để giúp làm mát. Nếu quạt không hoạt động đúng cách, nó có thể gây ra nhiệt độ quá cao và ảnh hưởng đến hiệu năng và tuổi thọ của các linh kiện. Nên kiểm tra định kì và làm sạch quạt để đảm bảo hoạt động tốt nhất.
• Không kéo dài quá mức dây cáp: Khi lắp đặt các linh kiện, cần lưu ý không kéo dài quá mức dây cáp để tránh tình trạng dây bị đứt hoặc hỏng.
• Điện áp và dòng điện: Nên kiểm tra và tuân thủ thông số về điện áp và dòng điện của các linh kiện khi sử dụng bộ nguồn máy tính, để tránh tình trạng quá tải hoặc không đủ cung cấp điện, gây hỏng các linh kiện hoặc thiết bị.

Như thế nào là một bộ nguồn máy tính tốt?

Một bộ nguồn máy tính tốt là một bộ nguồn đáng tin cậy, có khả năng cung cấp đủ năng lượng cho các thiết bị trong máy tính của bạn. Một số yếu tố cần xem xét khi chọn một bộ nguồn máy tính tốt gồm:

• Điện áp đầu ra ổn định: Bộ nguồn máy tính tốt phải có điện áp đầu ra ổn định, không quá chênh lệch so với điện áp ghi trên nhãn mác của nhà sản xuất, không vượt quá 5%.
• Công suất đầu ra đạt trên 80%: Bộ nguồn máy tính tốt phải có công suất đầu ra đạt trên 80%, đảm bảo cung cấp đủ điện cho các linh kiện bên trong máy tính.
• Ít nhiễu: Vấn đề nhiễu cũng là một yếu tố quan trọng, bởi nguồn càng ít nhiễu thì càng làm việc ổn định và tốt cho các thiết bị. Ngoài ra, bộ nguồn cũng cần có khả năng giảm thiểu nhiễu để bảo vệ các thiết bị khác trong hệ thống.
• Tiếng ồn và tỏa nhiệt: Trong quá trình hoạt động, bộ nguồn máy tính phát ra tiếng ồn nhỏ ở mức chấp nhận được và tỏa nhiệt ít, không gây ảnh hưởng đến hiệu suất và tuổi thọ của các thiết bị khác trong hệ thống.
• Hỗ trợ đầy đủ các chân cắm: Bộ nguồn máy tính tốt phải hỗ trợ đầy đủ các chân cắm cho các bộ phận trên máy tính, các chân cắm còn mới, không hoen rỉ, được bọc cách điện gọn gàng chắc chắn.
• Thông số nhãn mác: Ngoài ra, người mua cũng nên kiểm tra kỹ các thông số nhãn mác ghi trên bề mặt bộ nguồn máy tính, bao gồm công suất định mức, áp vào ra và cả tem chính hãng của nhà sản xuất để đảm bảo mua được sản phẩm chất lượng và an toàn cho hệ thống máy tính của mình.

Xem thêm: Máy tính ngốn bao nhiêu tiền điện mỗi tháng?

Hy vọng qua bài viết trên của Công Nghệ Số sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về nguồn máy tính những điều cần biết. Nếu còn có thắc mắc nào khác, hãy để lại phản hồi dưới phần bình luận để chúng tôi có thể tư vấn thêm cho bạn.